
I.Süleyman Şah Kutalmışoğlu
Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu olan Kutalmışoğlu Süleyman Şah 1045 yılında Horasan’da doğmuştur. Babası Kutalmış Bey’dir.
Malazgirt Savaşı’nın ardından birçok Türkmen boyu Anadolu’ya doğru göç etmeye başladı. Kutalmışoğlu Süleyman Şah bu Türkmenlerin liderliğini ele geçirmeyi başarmıştır.
Daha sonra Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah tarafından kendisine bağlı olarak Sultan-ı Rum (Anadolu Selçuklu Devleti) olarak tayin edildi. Bizans sınırlarında idaresini kuran Kutalmışoğlu Süleyman Şah kısa sürede topraklarını büyük ölçüde genişletti.
1075 yılında Bizans İmparatorluğu’nun önemli şehirlerinden İznik (Nicaea) ile İzmit’i (Nicomedia) ele geçirdi. Güney Marmara bölgesine tamamen hakim oldu ve Çanakkale boğazından geçen gemilerden vergi almaya başladı. 1077 yılında İznik başkent olmak üzere Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurulmuş olduğunu ilan etti.
1078 yılında önce Bizans İmparatoru VII. Mikhail Dukas ile bir askeri yardım anlaşması yapmış ancak daha sonra vazgeçerek ona karşı isyan eden Anatolikon Theması generali Nikeforos Botaneiates ile anlaşarak asi generalin III. Nikeforos ismi ile Bizans İmparatoru olmasına yardımcı olmuştur. Onun bu yardımına karşılık Bizanslılar göçmen Türkmenlerin Anadolu’da boğaz kıyılarına kadar gelip yerleşmelerini kabul etmişlerdir.
Bizans İmparatorluğu, Kutalmışoğlu Süleyman Şah ile 1081 yılında Drangon Anlaşması yapmıştır. Bu anlaşmaya göre Bizans, Anadolu Selçuklu Devleti’ne yıllık vergi ödemeyi kabul etmiştir.
Bu anlaşma sonucu batı sınırlarını güvence altına alan Süleyman Şah doğu sınırlarını genişletmek için sefere çıktı. 1082 yılında Çukurova’ya girdi ve Tarsus’u ele geçirdi. Daha sonra bütün Kilikya bölgelerini ve Antakya’yı topraklarına kattı.
Anadolu’daki fetihlerine de devam eden Kutalmışoğlu Süleyman Şah, komutanlarını çeşitli bölgelere gönderdi. Buldacı Bey, 1085 yılında Maraş, Elbistan, Göksun ve Besni kalelerini fethetti. Gümüştekin Bey ise Urfa ve Antep çevresini ele geçirmiştir.
- Süleyman Şah Kutalmışoğlu Nasıl Öldü?
Kutalmışoğlu Süleyman Şah, Antakya’yı ele geçirdikten sonra daha önce bu bölgeden cizye alan Halep emiri Müslim bu vergiyi Süleyman Şah’dan da isteyince Müslümanın cizye vermeyeceğini söyleyerek bu talebi reddetti.
Müslim’in Antakya’ya, Süleyman Şah’ın da Halep civarına asker göndermeleri aralarındaki savaşın başlamasına yol açtı. İki ordu 1085 yılı Haziran ayında Afrin çayı üzerinde Kunahil mevkiinde karşılaştı. Süleyman Şah, bu savaşta Müslim’i yenerek Halep’i kuşattı.
Bunun üzerine Halep emiri Suriye Meliki Tutuş’tan yardım istemiştir. (Tutuş Sultan Alp Arslan’ın oğludur) Amca çocukları olan iki Selçuklu meliki arasında büyük bir savaş yaşandı. 4 Haziran 1086 tarihinde Halep yakınlarında yapılan Ayn Seylem Savaşı’nda Kutalmışoğlu Süleyman Şah öldürülmüştür.